X

Logowanie



Zapomiałaś/eś hasła? Przejdź do procedury resetującej.

Panie Chaim

Wiersz Miesiąca 0
rymowany
2025-08-06 23:41
Chaim Rumkowski - przewodniczący Starszeństwa Żydów w Łodzi, za czasów Getta.
.

Ooooj... ojoojoj...

Biedny Litzmannstadt
Litzmann... Litzmannstadt...

Idzie stary Chaim
idzie Chaim król
Laskę trzyma w dłoni
stuka nią o bruk

Oooj... bruk widział wiele
słyszał jeszcze więcej
Kogo dotykały
twoje brudne ręce

Coś myślał Panie Chaim – powiedz
Kiedy nas z domu - bijąc w głowę
wlekli przez bruki Litzmannstadtu
na shtikl pod dozór Judenratu
Mówiłeś „arbeit” Panie Chaim
Myśmy dla ciebie pracowali
- Każdy z was dobry shuster będzie
Nie zgładzi Niemiec swoich shneydern

Tym co po nerkach nas kopali
Myśmy te buty zelowali

Oooj... bruk widział wiele
słyszał jeszcze więcej
Może twardy kamień
ludzkie kryje serce

Serce kryje kamień
lecz go nie ma Chaim
Swoje starcze życie
tylko chce ocalić

Sierpniowe słońce świat ogrzewa
Lecz straszny mróz przeszywa trzewia
Zabrali starców – pusty heym
i ze szpitala wszystkich wzięli
Co będzie z ludem, Elohai?
Co dzisiaj powie stary Chaim?
„- Oddajcie dzieci...” O helf mir!!!
Modłów na gruzach Alte Szil
Bóg nie wysłucha – Wielka Szpera
Za nasze dzieci czas umierać...

Oooj... bruk krwią popłynął
wyrwali nam serca
Na próżno do Boga
wznosiliśmy ręce!

A pan Panie Chaim
razem z Judenratem
Gdy krew w ziemię wsiąkła
stroił Getto w kwiaty...
shtikl – skrawek miasta
shuster - szewc
shneyder - krawiec
haym – dom opieki
Elohai - Bóg
helf mir – pomóż mi
Alte Szil – stara synagoga na terenie getta łódzkiego, zburzona w 1939
Wielka Szpera – zakaz przemieszczania po terenie getta, wydany na czas masowych wywózek do obozów zagłady. Wrzesień 1942.
Jesteś Premium.
Dziękujemy!

Ocena wiersza

Wiersz został oceniony
7 razy
Treść

6
4
5
3
4
0
3
0
2
0
1
0
0
0
Warsztat

6
0
5
7
4
0
3
0
2
0
1
0
0
0

Zaloguj się, aby móc dodać ocenę wiersza.





Komentarze

Kolor wiersza: czerwony


Zaloguj się, aby móc dodać komentarz.


Jastrz
Jastrz
dwie godziny temu
Pana Rumkowskiego można oceniać różnie. Jednak jednego faktu nie da się przemilczeć - wojnę przeżyło więcej mieszkańców getta łódzkiego, niż warszawskiego.
Wiersz dobry, ale powtórzę tu słowa Ujejskiego: "O rękę karaj, nie ślepy miecz!" Tym bardziej, że ten "miecz" starał się rozdawać tylko tyle ciosów, ilu się nie udało uniknąć. I ani jednego więcej.


Jastrz
dwie godziny temu
PS. Świetny podkład muzyczny.

Gminny Poeta
Gminny Poeta
ponad pięć godzin temu
Oglądałem o tym film. Nie mogę zająć stanowiska bo nie wydaje mi się że bez tego pana byłoby cokolwiek lepiej. A może nawet gorzej. Ja bym popatrzył na tych którzy to getto założyli. Pozdrawiam z uwagi na temat chyba bez uśmiechu


Czasem
ponad pięć godzin temu
Oczywiście to nie ten Pan założył getto, ale jak już pisałam Rzabce - nie był to fajny facet... delikatnie mówiąc. Koniec końców i tak wkroczyło Gestapo i wywieziono podczas Wielkiej Szpery ponad 15600 osób - nie tylko dzieci...
Jednak historia zapamięta mu, że stanął przed rodzicami i ośmielił się ich prosić, aby oddali swoje dzieci na śmierć. Dziękuję, za zatrzymanie przy moim wierszu.

Kornel Passer
Kornel Passer
dziesięc godzin temu
Jak dobrze, że trafiłem pod ten wiersz, a niewiele brakowało bym go minął. Znakomita, wstrząsająca poezja. Drobiazgowe śledzenie rzeczywistości zbrodni przy użyciu pozornie obojętnego emocjonalnie stylu, który właśnie przez to wzmacnia emocjonalny odbiór tych obrazów. Ból, który po przekroczeniu pewnej granicy przekształca się w nieme zdziwienie, bo nie da się go już bardziej wyśrubować. Pozdrawiam.


Czasem
ponad pięć godzin temu
Jakże się cieszę Kornelu, że nie minąłeś tego wiersza. Bardzo mi miło, że tak głęboko do Ciebie trafił. Dziękuję!

rzabaprzezrz
rzabaprzezrz
dziesięc godzin temu
Twój wiersz wpisuje się w przesłanie wiersza Miłosza: "Który skrzywdziłeś", podejmujesz tę misję poety. Dzięki Tobie poczytałam trochę o Chaimie, jego czyny i słowa go oskarżają, chociaż o motywy toczy się spór. W każdym razie są to rzeczy absolutnie wstrząsające...Wczoraj byłam na szkoleniu w pracy, i prelegent przy okazji przytoczył historię chłopca, ktory zmarł na góza mózgu. Przyznam Ci się, że az mi łzy stanęły w oczach i gula w gardle...Jeśli historia śmierci jednego dziecka jest tak poruszająca, to co dopiero mówić o planowanej i wykonywanej z zimną krwią zagładzie. Może to, że Chaim nie miał własnych dzieci, spowodowało, że nie rozumiał tej więzi, może w ogóle był socjopatą potrafiącym tylko chłodno kalkulować straty i zyski, bez zrozumienia, kim jest człowiek dla człowieka, bliski, że straty się nie da przełożyć na żadne kalkulacje... Ważny i potrzebny wiersz, trzeba wciąż przypominać, do czego zdolny jest człowiek, tak dla otrzeźwienia i przestrogi...Pozdrawiam serdecznie Kasiu<3


Czasem
ponad pięć godzin temu
Dziekuję Rzabko, za wczytanie i głęboki komentarz. Dodam jeszcze, że postawiony przed takim samym dylematem warszawski administrator getta - Adam Czerniaków, popełnił samobójstwo.
A Chaim... cóż - mówi się, że gdy prowadził przed wojną sierociniec to dopuszczał się wobec dzieci czynów... bardzo złych (co też pobrzmiewa w tym lamencie). Pozdrawiam Cię serdecznie!

Szarlej23
Szarlej23
ponad dwanaście godzin temu
6/5 nawet 8/8 bo trzeba ...jak zebrało się 😊przepiękny !


Czasem
dwanaście godzin temu
Ogromnie dziękuję!

sturecki
sturecki
ponad dwanaście godzin temu
To nie tylko lament – to akt oskarżenia, zapisany w rytmie krzyku. Bo bruk pamięta, a historia nie milczy – nawet jeśli Pan Chaim chciał wierzyć, że przetrwanie to wybór, a nie wyrok.
Wiersz boli, bo nie daje prostych ocen ... zostawia echo: stuk laski, dziecięcy płacz i kwiaty na grobach.
6/5


sturecki
ponad dwanaście godzin temu
"Ludzie ludziom zgotowali ten los" ... nadal aktualne.

Czasem
ponad dwanaście godzin temu
Dziękuję STu. Dopowiem, że nie było żadnych grobów. Po masowych wywózkach do obozów zagłady Rumkowski wpadł na pomysł, aby powołać specjalną jednostkę do upiększania Getta. Sadzili kwiaty i robili klomby, a ludzie umierali z głodu i chorób...


Pokaż mniej

Jesteś Premium.
Dziękujemy!


X

Napisz powód zgłoszenia komentarza do moderacji

X

Napisz powód zgłoszenia wiersza do moderacji

 

x
Polityka plików cookies

Nasza strona korzysta z plików cookies. Używamy ich w celu poprawy jakości świadczonych przez nas usług. Jeżeli nie wyrażasz na to zgody, możesz zmienić ustawienia swojej przeglądarki. Więcej informacji na temat wykorzystywanych przez nas informacji zapisywanych w plikach cookies znajdziesz w polityce plików cookies. Czytaj więcej.

Klauzula Informacyjna

Szanowni Użytkownicy

Od 25 maja 2018 roku w Unii Europejskiej obowiązuje nowa regulacja dotycząca ochrony danych osobowych – RODO, czyli Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych).

W praktyce Internauci otrzymują większą kontrolę nad swoimi danymi osobowymi.

O tym kto jest Administratorem Państwa danych osobowych, jak je przetwarzamy oraz chronimy można przeczytać klikając link umieszczony w dolnej części komunikatu lub po zamknięciu okienka link "Polityka Prywatności" widoczny zawsze na dole strony.

Dokument Polityka Prywatności stanowi integralny załącznik do Regulaminu.

Czytaj treść polityki prywatności